کد مطلب:33568 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:93

بر این معنا باید نكته ی دیگری نیز افزوده شود: متاع دنیا كه به وصف «قلیل» موصوف شده است، صفت دیگری نیز دارد كه عبارتست از نزاع انگیزی. متاع دنیا مشمول منافست، رقابت و مناقشه می شود و شیطان در آن راه می یابد و آدمیان را بر سر آن به جنگ و جدال و مراء می اندازد. هر چه كه تزاحم برمی دارد و موجب رقابت و نزاع طرفین می شود از جنس نعیم این جهانی است. خداوند به ما آدمیان خبر داده است كه در بهشت تفاوت هست، اما نزاع نیست. مردم در بهشت در یك مرتبه نیستند و به تعبیر امیرالمومنین (ع) «درجات متفاضل» دارند، یعنی كسانی در مراتب فروتر و كسانی در مراتب برتر هستند. اما بهشتیان علی رغم اختلاف مراتب با یكدیگر نزاع نمی كنند. نعیم بهشتی و آن جهانی مزاحمت بردار نیست. خداوند خود به ما می فرماید كه بهشتیان در بهشت:

لا یبغون عنها حولا (الكهف، 108)

هرگز نمی خواهند كه جایشان عوض شود

حسرت جای دیگری را ندارند و احساس كمبود نمی كنند. ظرفیت آنان چندان پر است كه دیگران را آنچنان برتر نمی بینند كه به مخاصمت با آنها

[صفحه 141]

برخیزند. یعنی در عین آنكه تفاوت و اختلاف درجات و مراتب وجود دارد، رضایت و خرسندی خاطر نیز هست و لذا نزاع و خصومت و رقابتی وجود ندارد. اما اهل جهنم با آنكه در دوزخ هستند و در آنجا هیچ كس از نعمتی برخوردار نیست مع الوصف با یكدیگر نزاع می كنند:

ان ذلك لحق تخاصم اهل النار (ص، 64)

در بهشت سراسر نعمت و برخورداری است، اختلاف مراتب نیز وجود دارد اما نزاع نیست. اما در دوزخ نعمت و تمتعی نیست، ولی نزاع هست. سر این تفاوتها را باید در جنس این دارائی ها باز جست. دارائی های نزاع آور، خصومت خیز و مناقشه انگیز از جنس این جهان اند و فانی شونده اند. اما نعمتهایی كه خرسندی خاطر، سنگینی و سكینه و تمكین می بخشند و علی رغم تفاوت صاحبانشان در برخورداری از آن نعمتها، نزاع و خصومتی برنمی انگیزند، از این جهان نیستند بلكه رفعت دارند و به جای دیگری متعلق اند.

صفحه 141.